راهنمای ارزیابی کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی

• تعریف کنترل های داخلی
• اهداف کنترل های داخلی
• رابطه میان اهداف و اجزای تشکیل دهنده سیستم کنترل داخلی
• محدودیت های ذاتی سیستم کنترل داخلی
• نقش ها و مسئولیت ها
• کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی تئوری رویکرد و فرآیند
• رویکرد
• فرآیند مدیریت ریسک
• گروه بندی ریسک ها از دیدگاه های مختلف
• ابزارهای کمی کردن ریسک
• فرآیند ارزیابی

مرحله ۱: برنامه ریزی

• ساختار سازمانی
• وظایف گروه ارزیابی
• عضویت در گروه ارزیاب
• تعیین رویکرد کلی رویکرد بالا به پایین
• اطمینان بخشی مورد نیاز در خصوص دوایر مختلف
• مناطق چندگانه
• سازمانهای خدماتی مشتریان و تأمین کنندگان
• یکپارچگی و هماهنگی با سایر فعالیت های مرتبط با کنترل های داخلی
• هماهنگی با سایر بررسی های انجام شده درون سازمانی
• هماهنگی میان دوایر واحد تجاری
• هماهنگی با حسابرسی سالانه صورت های مالی
• هماهنگی با اشخاص برون سازمانی
• تعیین دامنه بررسی در گزارش های مالی مهم
• تعیین سطح اهمیت
• مالی
• تعیین فرآیندهای کلیدی پشتیبان اقلام اصلی و با اهمیت
• ادعاهای مطرح در گزارشگری مالی
• ارزیابی ریسک
• مستند سازی
• مستندسازی برنامه ریزی و روش ارزیابی
• مستندسازی ارزیابی انجام شده و نتایج حاصل از آزمون
• برنامه ریزی رویکرد و نظارت بر آزمون

مرحله ۲: ارزیابی کنترل های داخلی در سطح واحد تجاری

• محیط کنترلی
• ارزیابی ریسک
• فعالیت های کنترلی
• اطلاعات و ارتباطات
• نظارت
• کنترل های داخلی در واحدهای تجاری کوچک و متوسط

مرحله ۳: ارزیابی کنترل های داخلی در سطح فرایند کسب شناخت از فرآیندهای اصلی در گزارشگری مالی شناسایی کنترل های کلیدی

• کسب شناخت از طراحی کنترل ها
• ارزیابی کنترل های سازمان های خدماتی
• مستندسازی فرآیندهای کلیدی و کنترل های کلیدی مرتبط با آنها
• کسب شناخت از زیرساخت های فناوری اطلاعات و خطرهای مرتبط با آنها
• کسب شناخت از زیرساخت های فناوری اطلاعات
• ارزیابی خطرهای مرتبط با فناوری اطلاعات
• کنترل های عمومی
• کنترل های مرتبط با برنامه های کاربردی
• مستندسازی کنترل های مرتبط با فناوری اطلاعات

مرحله ۴: انجام آزمون در سطح معاملات

• تشکیل معیارهای ارزیابی
• ایجاد مقیاس های ارزیابی
• اثر ریسک
• احتمال وقوع خطر
• آسیب پذیری
• سرعت وقوع خطر
• ریسک ذاتی و ریسک باقیمانده
• ارزیابی ریسک ها
• مقایسه روش های اندازه گیری
• تجزیه و تحلیل داده های موجود
• مصاحبه ها و جلسات کارشناسان رشته های مختلف
• تحقیقات پیمایشی
• شاخص سنجـی
• تجزیه و تحلیل سناریو
• مدل علل در معرض ریسک
• ارزیابی تأثیرات متقابل ریسک ها
• نقشه های آثار متقابل ریسک ها برهم
• ساخت تصویر کامل-درخت خطاها، درخت رویدادها و نمودارهای Bow tie
• اولویت بندی ریسک ها
• تعیین سلسله مراتب ریسک ها و جابجایی آنها به پایین یا بالا
• نقشه ریسک
• ریسک
• تجمیع مخاطرات در یک وضعیت کمّی
• کاربردها در عمل
• رویکرد مبتنی بر ریسک
• آزمون کنترل های کلیدی
• تعیین اندازه نمونه
• شناسایی شکاف های کنترلی
• شناسایی کنترل های جبرانی

مرحله ۵: نتیجه گیری ارائه گزارش و رفع نقایص و ضعف ها

• نتیجه گیری در مورد اثر بخشی
• ارائه گزارش
• الف) گزارشگری درون سازمانی
• ب) گزارشگری برون سازمانی
• نمونه گزارش هیأت مدیره در خصوص کنترل های داخلی (ارائه شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار)
• الف) در حالت عدم وجود ضعف با اهمیت
• ب) در حالت وجود ضعف با اهمیت
• شکل گیری اظهار نظر حسابرس در خصوص کنترل های داخلی
• انواع اظهار نظر حسابرس (بر مبنای PCAOB)
• اجزای گزارش حسابرس درباره کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی
• اخذ تأییدیه مکتوب از مدیریت گزارش های جداگانه یا ترکیبی بر مبنای (PCAOB)
• الف) نمونه گزارش ترکیبی (نظر مقبول در مورد صورت های مالی و نظر مقبول در مورد کنترل های داخلی)
• ب) نمونه گزارش جداگانه اظهار نظر تعدیل شده در مورد کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی رهنمود اظهار نظر حسابرس مستقل نسبت به کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی (ابلاغیه سازمان بورس و اوراق بهادار)
• الف) در حالت عدم وجود ضعف با اهمیت
• ب) در حالت وجود ضعف با اهمیت
• نحوه نگارش موارد ضعف با اهمیت در کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی
• تاریخ گزارش
• رویدادهای پس از تاریخ ترازنامه
• رفع نقایص و ضعف ها
• طرح اصلاحات عملی
• سایر ملاحظات درباره کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی
• دامنه گزارشگری چارچوب زمانی گزارشگری
• گزارشگری میان دوره
• نتایج برخی تحقیقات مهم در حوزه کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی
• چارچوب تحلیل، جمع بندی و رویکرد تحقیقات آتی مبتنی بر فرآیند پنج مرحله ای کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی
• چارچوب تحلیل، جمع بندی و رویکرد تحقیقات آتی در خصوص استفاده حسابرسان مستقل از کار حسابرسان داخلی

پیوست ها

• پیوست شماره ۱: حساب های عمده در شرکت تولیدی با اندازه متوسط
• پیوست شماره ۲: تعیین سطح اهمیت
• پیوست شماره ۳: فرآیندهای تجاری پشتیبان اقلام اصلی و با اهمیت
• پیوست شماره ۴: نحوه مستندسازی ریسک و کنترل های مرتبط با فرآیند پرداخت های نقدی
• پیوست شماره ۵: چک لیست ارزیابی سیستم کنترل داخلی، ساختار کلی
• پیوست شماره ۶: چک لیست ارزیابی ریسک
• پیوست شماره ۷: چک لیست ارزیابی فعالیت های کنترلی چرخه موجودی مواد وكالا
• پیوست شماره ۱. ۷: نمونه خارجی چک لیست ارزیابی سیستم کنترل های داخلی در چرخه موجودی مواد و کالا
• پیوست شماره ۸: چک لیست ارزیابی سیستم کنترل های داخلی اطلاعات و ارتباطات
• پیوست شماره ۸.۱: نمونه خارجی چک لیست ارزیابی سیستم کنترل های داخلی اطلاعات و ارتباطات
• پیوست شماره ۹: چک لیست ارزیابی نظارت
• پیوست شماره ۱۰: مستندسازی کنترل
• پیوست شماره ۱۱: نمونه ای از الگوی مورد استفاده برای تفکیک وظایف
• پیوست شماره ۱۲: کاربرگ ارزیابی نتایج و نتیجه گیری (رویکرد ریسک)
• پیوست شماره ۱۳: نمونه خارجی عطف متقابل میان گزارش مدیریت و گزارش حسابرس کنترل های داخلی با گزارش صورت های مالی
• پیوست شماره ۱۴: چک لیست سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص
• رعایت الزامات کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی
• پیوست شماره ۱۵: نمونه نگارش ضعف های با اهمیت در کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی
• پیوست شماره ۱۶: نمونه فهرست اصلی پرونده جاری در ارزیابی کنترل های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی
• واژه نامه فارسی به انگلیسی
• واژه نامه انگلیسی به فارسی